Als schoon drinkwater niet meer vanzelfsprekend is.
In november 2025 zat Utrecht even zonder veilig drinkwater (Booij, 2025). Toen was koken genoeg. Maar wat als het water zó vervuild is dat koken niet meer helpt? Of als de storing dagen duurt?
Wij ontwierpen een zelf te bouwen nood-waterfilter met materialen die je relatief makkelijk kunt vinden. Geen luxe, maar wél een realistische manier om in crisissituaties veiliger water te maken.
Prototypes gebouwd
Ontwerpiteraties
Uitgevoerde tests
Toen de kraan ineens niet meer veilig was
Begin november 2025 kampte Utrecht met een ernstige verstoring van het drinkwater. Volgens berichtgeving van Booij (2025) kregen inwoners het advies om hun water te koken voordat ze het dronken. Voor velen was dit een onverwacht wake-up call: wat als de situatie ernstiger was geweest?
Koken werkt alleen bij bacteriële vervuiling. Bij chemische vervuiling, olielozingen, of langdurige infrastructuurschade heb je een échte filtering nodig. Maar professionele waterfilters zijn duur, complex, of simpelweg niet beschikbaar in een crisissituatie.
Vandaar dit project: een DIY nood-waterfilter dat je zelf kunt bouwen met materialen die je waarschijnlijk al thuis hebt of snel kunt vinden. Geen perfecte oplossing, maar wél een realistische back-up.
Onze ontwerpprincipes
Eenvoud
Geen complexe onderdelen. Alles moet te begrijpen zijn, ook onder stress.
Beschikbaarheid
Materialen die je waarschijnlijk thuis hebt of snel kunt vinden in een crisis.
Effectiviteit
Het moet echt werken. Geen theoretisch ontwerp, maar getest en verbeterd.
Prototype 1: De eerste schets
We begonnen met een simpel idee: lagen in een fles. Maar het bleek veel complexer dan gedacht. De waterstroming was chaotisch en de filtering te oppervlakkig.
Prototype 2: Meer structuur
We voegden meer compartimenten toe en probeerden het water beter te verdelen. Maar dit maakte het ontwerp juist te ingewikkeld om snel te bouwen.
'Definitieve' versie: Het grote falen
Op papier was dit ons perfecte ontwerp. In de praktijk werkte het nauwelijks. Het water werd onvoldoende gefilterd en het systeem was te fragiel.
Eindproduct: Simpel, maar effectief
We stripten alles terug naar de basis: duidelijke lagen, logische waterstroming, en materialen die iedereen kan vinden. En het werkt!
Scroll om door de ontwerpfases te gaan
Bouw je eigen nood-waterfilter
Volg deze stappen om in minder dan 10 minuten een werkend waterfilter te maken met spullen die je waarschijnlijk al in huis hebt.
Benodigde materialen
- 1 leeg (koffie)filter
- Watten (filtermateriaal)
- Fijn zand (filtermateriaal)
- Plastic fles (1 of 1,5 L)
- Mes
- Tape
Snijd de fles
Snijd ongeveer 1/3 van de onderkant van de fles af.
Maak een opening
Plak met tape de zijkanten van de onderkant dicht, maar laat bij één kant een kleine opening tussen de tape en de rand. Hier kun je later het water doorgieten.
Plaats de fles ondersteboven
Haal de dop van de bovenkant af en plaats de fles ondersteboven in de onderkant. Door de tape moet de fles stabiel staan.
Leg de watten erin
Leg de watten in de fles als eerste filterlaag.
Voeg het zand toe
Schep het zand in de koffiefilter en leg deze filter met zand bovenop de watten in de fles.
Klaar voor gebruik!
De waterfilter is nu klaar. Giet vervuild water langzaam bovenin en vang het gefilterde water op in de onderkant.
Tip: Test je filter eerst met licht vervuild water (bijv. tuinwater of water met wat zand erin). Zo zie je of alles goed zit en of de filtersnelheid klopt.
Wat we geleerd hebben
Door te testen, aan te passen en opnieuw te testen kwamen we van prototypes die nauwelijks werkten naar een filter dat écht doet wat het moet.
Prototype 1 & 2: Te complex
Onze eerste ontwerpen waren te ingewikkeld. Te veel onderdelen, onduidelijke waterstroming, en moeilijk te bouwen onder druk.
'Definitieve' v1: Faalde in praktijk
Op papier perfect, maar in het echt werkte het niet. Water werd onvoldoende gefilterd en het systeem was nog steeds te complex.
Eindproduct: Simpel = beter
Door alles te vereenvoudigen en de focus te leggen op logische filterlagen kregen we een ontwerp dat wél werkt én makkelijk te maken is.
Belangrijkste les
Testen is essentieel. Wat er goed uitziet op tekening kan in de praktijk compleet anders werken. Blijf itereren totdat het écht functioneert.
Van prototype tot eindproduct
Bekijk hieronder alle iteraties in 3D. Je ziet precies hoe we van de eerste ruwe ideeën naar het uiteindelijke werkende filter zijn gekomen.
Viewer laden...
Klaar om je eigen waterfilter te bouwen?
Je hebt nu alle informatie. De materialen zijn simpel, de stappen zijn duidelijk, en je hebt gezien dat het écht werkt.
Dit project is gemaakt als onderdeel van een onderzoek naar praktische noodoplossingen voor waterzuivering. Voor meer informatie of vragen, zie ons volledige verslag.